فولاد زنگ نزن که با نام استیل در بازار ایران شناخته می‌شود، در آلیاژهای مختلفی تولید می‌گردد. نکته مشترک بین تمامی انواع ورق استیل، مقادیر بالای نیکل و کروم است. حضور این دو عنصر آلیاژی در ترکیب شیمیایی فولاد ایجاد خاصیت مقاومت به خوردگی می‌کند. ورق استیل به عنوان یکی از پرکاربردترین مقاطع زنگ نزن در آلیاژهای مختلفی تولید می‌شود. آلیاژ استفاده شده برای تولید این محصول یکی از عوامل اصلی تعیین کننده قیمت ورق استیل است. آلیاژهای ۳۰۴، ۳۱۶، ۳۱۶Ti، ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۲۱، ۴۱۰، ۴۲۰ و ۴۳۰ از جمله آلیاژهای استیل به شمار می‌روند که کاربرد فراوانی دارند و برای ساخت ورق استیل مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع الیاژ استیل
انواع استیل استنلس در گریدهای متفاوتی و در مقاطع مختلفی تولید می‌شوند. از جمله مهم‌ترین عناصر آلیاژی موجود در مقاطع استیل، کروم و نیکل است که منجر به ایجاد خواصی از جمله مقامت به خوردگی در این مقاطع می‌شود. در ادامه، به صورت جزئی انواع آلیاژهای استیل را معرفی خواهیم کرد.
آلیاژهای استیل بگیر
آلیاژ استنلس استیل ۴۱۰
مغناطیسی بودن، از مهم‌ترین خواص استیل ۴۱۰ است که منجر شده این نوع استیل به استیل بگیر معروف شود. مقدار کروم در این فولادها بیشتر از نوع نگیر و مقدار نیکل آن کمتر از آن‌هاست. این سری استیل‌ها ارزان‌تر از خانواده نگیر به شمار می‌رود. همچنین ورق استیل ۴۱۰ بین استیل‌های بگیر کمترین قیمت را دارد.
آلیاژ استیل ۴۲۰
فولاد ضد زنگ ۴۲۰ به دلیل پایداری فاز ماتنزیت سختی و مقاومت به سایش بالایی دارد. به همین دلیل از این فولاد برای ساخت قیچی، چاقو و ابزاری از این دست استفاده می‌شود. قیمت استنلس استیل ۴۲۰ بیشتر از استیل ۴۱۰ بگیر است.
آلیاژ استیل ۴۳۰
استیل گرید ۴۳۰ گران قیمت‌ترین آلیاژهای استیل بگیر است. قابلیت عملیات حرارتی این آلیاژ آن را مناسب برای کاربردهای گوناگون می‌کند. عمده کاربرد ورق ۴۳۰ در ساخت بدنه برخی لوازم خانگی می‌باشد. به همین دلیل قیمت ورق استیل ۴۳۰ بر محصولات تولیدی این صنعت تاثیرگذار است.
مشخصات استیل ۴۳۰ و دیگر انواع، به ترکیب شیمیایی وابسته است. ترکیب شیمیایی انواع استیل ورق بگیر در جدول زیر آورده شده است:
ترکیب شیمیایی انواع استیل بگیر
انواع ورق استیل نگیر
آلیاژ استیل ۳۰۴ نگیر
این نوع استیل که در بازار با نام استیل نگیر یا استیل ۱۸-۸ (۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل) هم شناخته می‌شود، بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف دارد. انواع استیل ۳۰۴ نگیر در دو نوع کم کربن و پرکربن ساخته می‌شوند که نوع کم کربن با نام استیل ۳۰۴L معروف است. حرف L نشان دهنده میزان کم کربن این فولاد است. حضور کربن کمتر در این نوع استیل آن را مناسب برای جوشکاری می‌کند. در دسته استیل های غیر مغناطیسی، قیمت ورق استیل ۳۰۴ نگیر از دیگر انواع ارزان‌تر است.
آلیاژ استنلس استیل ۳۱۶
این فولاد هم در دسته استیل های نگیر قرار دارد. مشابه استیل ۳۰۴ این ورق هم در نوع کم کربن ۳۱۶L تولید می‌شود. نوع کربن این فولاد هم قابلیت جوشکاری مناسبی دارد. قیمت ورق استیل ۳۱۶ بیشتر از ورق ۳۰۴ است. تفاوت استیل ۳۱۶ و ۳۰۴ در عنصر مولیبدن است که در ۳۰۴ وجود ندارد.
آلیاژ استنلس استیل ۳۲۱
استیل ۳۲۱ را می‌توان نوع تیتانیوم دار استیل ۳۰۴ دانست. به دلیل حضور تیتانیوم در ساختار این فولاد مقاومت به خوردگی مرزدانه‌ای بهبود یافته است. قیمت ورق استیل ۳۲۱ با قیمت ورق ۳۰۴ و ۳۱۶ برابر نیست و در واقع بیشتر است. از استیل ۳۲۱ برای ساخت قطعات با کاربرد در دمای بالا هم می‌توان استفاده کرد. آلیاژ مذکور به دلیل مقاومت در برابر اکسیداسیون به استیل نسوز ۳۲۱ نیز معروف است.
آلیاژ استیل ۳۱۶Ti
این نوع فولاد زنگ نزن علاوه بر مقادیر نیکل و کروم، مقادیر قابل توجهی از تیتانیوم هم در ساختار خود دارد. وجود تیتانیوم در این فولاد باعث ایجاد مقاومت به خوردگی مرزدانه‌ای می‌شود. قیمت این نوع فولاد زنگ نزن در دسته استیل‌های نگیر گران قیمت‌ترین می‌باشد.
ترکیب شیمیایی انواع ورق نگیر در جدول زیر آورده شده است:
ترکیب شیمیایی انواع استیل نگیر
آلیاژهای استیل نسوز
آلیاژ استیل ۳۰۹
این فولادها به دلیل مقاومت به اکسیداسیون سطحی در دمای بالا به استیل نسوز معروف می‌باشند. مقاومت این ورق به اکسیداسیون تقریبا تا دمای ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد می‌باشد. این ورق در تمامی سایزهای موجود قابل تامین می‌باشد. دسته فولادهای زنگ نزن نسوز گرانتر از سایر دسته‌ها می‌باشد. همچنین استیل ۳۰۹ ارزان‌تر از ورق نسوز ۳۱۰ است. ورق ۳۰۹ در حالت کم کربن هم تولید می‌شود که به استیل ۳۰۹S معروف است.
آلیاژ استیل نسوز ۳۱۰
مقادیر نیکل و کروم این استیل بیشتر از نوع ۳۰۹ می‌باشد. به دلیل این نوع ترکیب شیمیایی مقاومت حرارتی استیل نسوز ۳۱۰ تا دمای ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد افزایش یافته است. همانطور که گفته شد این ورق گرانتر از استیل ۳۰۹ است. این ورق در نوع ۳۱۰S هم تولید می‌شود که نوع کم کربن و قابل جوشکاری آن می‌باشد. لیست قیمت ورق استیل ۳۱۰ در سایت آیرومارت بروز است.
ترکیب شیمیایی انواع ورق نسوز در جدول زیر آورده شده است:
ترکیب شیمیایی انواع استیل نسوز
محصولات استیل در انواع مختلف وارداتی هستند و عمدتا تولید کارخانه‌های viraj هندوستان، posco کره، YC تایوان، Cogne ایتالیا و … می‌باشند.
راهنمای خرید انواع آلیاژ استیل
در این سری از سلسله گفتگوهای زنده آیرومارت به بررسی نکاتی در مورد فولاد زنگ نزن و تفاوت آن با مقاطع فولادی، کابردهای متفاوت این مقطع و پرکاربردترین آلیاژهای استیل در صنعت پرداختیم. همانطور که توضیح داده شد، انواع استیل ها، خواص و کاربردهای متفاوتی دارند. بنابراین در حین خرید آن‌ها باید چندین نکته را مورد توجه قرار داد. ویدئو زیر، در خصوص این نکات مهم تهیه شده است.
